Co to jest intercyza?
Intercyza jest rodzajem umowy majątkowej małżeńskiej, wprowadzającej ustrój rozdzielności majątkowej. Umowa taka może być zawarta zarówno przed ślubem, jak i w trakcie trwania małżeństwa. Zasady prawne dotyczące intercyzy reguluje Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
Jeśli umowa zostanie zawarta przed zawarciem związku małżeńskiego, w takim przypadku majątek wspólny nie powstaje. Jeżeli małżonkowie decydują się na rozdzielność majątkową już po ślubie, majątek wspólny przestaje istnieć z dniem podpisania umowy majątkowej. Zasady prawne związane
Zgodnie z art. 47 §1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego umowa majątkowa małżeńska może być zawarta wyłącznie w formie aktu notarialnego. Intercyzę można więc zawrzeć tylko u notariusza.
Jakie są rodzaje intercyzy
Umowy majątkowe małżeńskie mogą rozszerzać lub ograniczać wspólność ustawową, a także ustanawiać rozdzielność majątkową lub rozdzielność z wyrównaniem dorobków.
- Rozszerzenie wspólności majątkowej, gdy małżonkowie postanawiają jakieś składniki majątku prywatnego włączyć do majątku.
- Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków sprawia, że majątek małżonków co do zasady jest odrębny, i dopiero po zakończeniu małżeństwa ustalana jest stosowna zmiana wartości majątków prywatnych małżonków.
- Pełna rozdzielność majątkowa wprowadza całkowitą rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami, ustanawiając jednocześnie odrębne majątki prywatne bez obowiązku spłaty drugiego małżonka z tytułu wyrównania dorobków.
Jaki jest cel intercyzy i kto może ją zawrzeć
Małżonkowie decydują się na zawarcie intercyzy zwykle z następujących powodów:
- Ochrona przed długami małżonka – Dzięki rozdzielności majątkowej małżonkowie nie odpowiadają za długi zaciągnięte przez drugą stronę, szczególnie gdy jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą lub z innego powodu jest w sytuacji wysokiego ryzyka finansowego.
- Zachowanie przejrzystości finansowej – Rozdzielność majątkowa ułatwia prowadzenie osobnych finansów, co może zmniejszyć napięcia i konflikty między małżonkami związane z zarządzaniem wspólnymi środkami.
- Sukcesja majątkowa – Intercyza ułatwia lepsze zaplanowanie dziedziczenia, szczególnie w sytuacjach, gdy małżonkowie mają dzieci z poprzednich związków lub chcą zabezpieczyć interesy konkretnych osób. Intercyza może być użyteczna w planowaniu spadkowym, zabezpieczając majątek dla określonych spadkobierców.
- Ochrona majątku firmowego – W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej intercyza może chronić przedsiębiorstwo przed wpływem ewentualnego rozwodu, zapewniając, że przedsiębiorstwo pozostaje wyłącznie własnością jednego z małżonków.
- Optymalizacja podatkowa – Rozdzielność majątkowa może niekiedy pozwalać na bardziej korzystne dla małżonków rozwiązania, choć bardzo często jest to jeden z minusów jej zawarcia, albowiem uniemożliwia to wspólne rozliczanie podatku.
Intercyza a dziedziczenie
Intercyza nie wpływa na zasady dziedziczenia. Zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej, która wprowadza rozdzielność majątkową, nie wyklucza małżonków z dziedziczenia po sobie nawzajem. Małżonkowie wciąż mają prawo do dziedziczenia zgodnie z przepisami prawa spadkowego.
Dokumentem, który może pozbawić małżonka prawa do dziedziczenia, jest testament zawierający klauzulę wydziedziczenia. Testament taki musi wyraźnie wskazywać na pozbawienie drugiego małżonka prawa do zachowku, co jest możliwe tylko w określonych przypadkach przewidzianych przez prawo, np. w sytuacjach rażącego niewłaściwego postępowania małżonka wobec spadkodawcy.
Jakie dokumenty są potrzebne do podpisania intercyzy?
Planując wizytę u notariusza w celu sporządzenia aktu notarialnego intercyzy należy przygotować następujące informacje i dokumenty:
- dane osobowe małżonków:
- imiona i nazwiska, imiona rodziców,
- adres zamieszkania,
- stan cywilny oraz ewentualnie oficjalny dowód na istnienie małżeńskiej umowy majątkowej,
- nr dowodu tożsamości – dowodu osobistego lub paszportu,
- numer PESEL,
- w przypadku, gdy umowę w imieniu którejś ze stron transakcji zawiera pełnomocnik, powinien mieć ze sobą oryginał pełnomocnictwa,
- określenie dotychczasowego ustroju majątkowego obowiązującego małżonków;
- skrócony akt małżeństwa – jeżeli zawarcie intercyzy ma miejsce w trakcie trwania związku małżeńskiego;
Jak przebiega i ile trwa zawarcie intercyzy u notariusza
Podpisanie intercyzy jest stosunkowo prostą czynnością i jeżeli strony dysponują kompletem dokumentów, spotkanie w kancelarii notarialnej nie powinno trwać dłużej niż 30-60 minut.
Jakie są minusy intercyzy?
Ustanowienie rozdzielności majątkowej wiąże się z poważnymi konsekwencjami prawnymi dla małżonków.
Jedną z najczęściej wskazywanych negatywnych konsekwencji ustanowienia intercyzy jest niemożność wspólnego zaciągania zobowiązań finansowych. Oznacza to, że nie mogą na przykład wspólnie zaciągnąć kredyt na zakup mieszkania. Po podpisaniu intercyzy, zdolność kredytowa każdego z małżonków jest oceniana indywidualnie. W praktyce może to oznaczać konieczność znalezienia poręczyciela w celu uzyskania pożyczki. Oczywiście takim poręczycielem może być drugi z małżonków.
Dodatkowo, jednym z mankamentów rozdzielności majątkowej jest utrata prawa do wspólnego rozliczania podatku dochodowego przez małżonków. W związku z tym, każdy z małżonków musi rozliczać się z fiskusem osobno, co w niektórych przypadkach może być mniej korzystne pod względem finansowym.
Jeśli decyzja o ustanowieniu intercyzy podejmowana jest w celu uniknięcia ryzyka biznesowego wynikającego z prowadzonej przez jednego z małżonków działalności gospodarczej, a należące do nich nieruchomość „przepisywana” jest na jednego z nich, bardzo często małżonkowie zapominają o zabezpieczeniu się na wypadek ewentualnego rozwodu. W takiej sytuacji prawo do przypisanej nieruchomości pozostaje wyłącznie u jednego z małżonków, bez możliwości podziału tego składnika majątku.
Jak rozwiązać intercyzę
Zmodyfikowany w wyniku zawarcia umowy intercyzy ustrój majątkowy może być po raz kolejny zmieniony lub przywrócony do wspólności ustawowej. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku zawarcia intercyzy, również i jej zmiana lub rozwiązanie muszą mieć formę aktu notarialnego ewentualnie może być dokonana decyzją sądu. Poza zawarciem nowej małżeńskiej umowy majątkowej intercyza przestaje obowiązywać w przypadku:
- rozwodu,
- separacji,
- śmierci jednego z małżonków.
Notariusz w Grodzisku Mazowieckim
W Kancelarii Notariusz Borysiak kontynuujemy rodzinną tradycję rzetelnej i profesjonalnej obsługi klientów, opierając się na wiedzy i umiejętnościach przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Naszym priorytetem jest zapewnienie kompleksowej pomocy prawnej, zgodnie z obowiązującymi przepisami, aby spełnić oczekiwania naszych klientów w zakresie czynności notarialnych.
Naszymi klientami są osoby fizyczne, przedsiębiorstwa i firmy deweloperskie z Grodziska Mazowieckiego i okolic. Wszelkie czynności dokonywane są sprawnie, z zachowaniem najwyższego możliwego bezpieczeństwa prawnego i z poszanowaniem czasu klientów.
Opłaty przy sporządzeniu intercyzy u notariusza
Często zadajecie Państwo pytanie – „ile bierze notariusz za sporządzenie intercyzy?”. Wyjaśniamy, że tylko jedna ze składowych to taksa notarialna, którą faktycznie „bierze” notariusz. Oprócz tego notariusz zobowiązany jest do pobrania od klienta opłat sądowych i podatków, które później odprowadzane są do Skarbu Państwa.
Ile kosztuje podpisanie intercyzy u notariusza?
Opłaty za czynności notarialne podejmowane przez notariusza reguluje Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. W przypadku każdej planowanej czynności notariusz określi taksę notarialną na podstawie analizy dokumentów konkretnego sprawy.
Na koszt notariusza przy sporządzaniu umowy sprzedaży mieszkania składają się:
- taksa notarialna, której wysokość regulowana jest rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości,
- koszt sporządzenia wypisów – 6 zł za każdą rozpoczętą stronę,
- podatek VAT w wysokości 23%
- oraz ewentualnie opłata sądowa i honorarium za wniesienie wniosku.
Przy sporządzeniu aktu notarialnego intercyzy, honorarium notariusza wynosi 400 złotych. Jeśli w wyniku ustanowienia rozdzielności majątkowej zajdzie konieczność ujawnienia zmiany stanu prawnego składnika majątku (np. nieruchomości) w księdze wieczystej, notariusz pobiera dodatkowo wynagrodzenie w kwocie 200 zł oraz na poczet opłaty sądowej 150 zł.
